Ngài
Đại Mục Kiền Liên Viếng Thăm
Một Hành Tinh Khác
Trích
từ Kinh Đại Bảo Tích[1]

Dr.
Ron Epstein dịch sang Anh Ngữ đăng trên
tập san Religion East and West, Issue 5,
October, 2005
Lời
Giới Thiệu của Dịch giả:
Câu
truyện dưới đây kể về
Đức Đại Mục Kiền Liên, là
một đệ tử giác ngộ của
Đức Phật Thích Ca, một nhân
vật lịch sử, du hành đến
một thái dương hệ xa xôi và
đến một hành tinh gồm những cư
dân khổng lồ, tại đó cũng
có một vị Phật cùng những
đệ tử đang tụ tập theo sự
hướng dẫn của vị Phật này.
Câu truyện này làm người ta
nhớ lại truyện Gulliver Phiêu Lưu Ký
tại xứ người khổng lồ, và
câu truyện rất đặc biệt
về nhiều phương diện. Đức
Phật và Đại Muc kiền Liên,
cả hai đều sống vào khoảng
thế kỷ thứ năm hay thứ sáu trước
Tây Lịch. Tại Tây Âu, cho đến
thời Galileo (1564-1642), hầu hết những người
có học đều nghĩ rằng toàn
thể vũ trụ đều quay chung quanh trái
đất và bao gồm một mặt
trời cùng bảy hành tinh. Họ không
nhận thức được rằng các
ngôi sao cũng là những mặt
trời khác. Câu truyện dưới
đây cho thấy cách đây 2500 năm,
các Phật tử đều biết vũ
trụ rộng lớn có vô số
mặt trời, vô số hành tinh và
sự sống của loài hữu tình.
Hiện nay, những người thiên về
khoa học thường có khuynh hướng
bác bỏ, cho rằng những vũ trụ
quan không phải của Tây Phương
đều là giới hạn, sơ khai,
với những huyền thoại bị bóp
méo theo ý nghĩa tiêu cực. Trong câu
truyện này, chúng ta được
giới thiệu về một hệ thống vũ
trụ có vẻ gần gũi với cái
nhìn khoa học đương thời
về vũ trụ vật lý hơn là
gần với hệ thống Vũ trụ
của Tây Phương trong thời tiền
Galileo. Dĩ nhiên những xác quyết
về năng lực tâm linh của Đức
Phật và Đại Mục Kiền Liên
cùng kích thước của loài người
ở tại hành tinh xa xôi đó không
dễ dàng dung hợp được với
đầu óc vật chất khoa học
hiện nay.
Trong
câu truyện này, Đại Mục
Kiền Liên cố gắng tìm biết
về phạm vi âm thanh của Đức
Phật khi ngài nói Pháp. Ở đây,
Đại Mục Kiền Liên không
phải muốn nói về âm thanh vật
lý di chuyển thành sóng âm thanh
trong không khí. Điều Đại
Mục Kiền Liên thích thú tìm
hiểu là phạm trù ngày nay chúng
ta gọi là âm thanh thần cảm,
âm thanh mà nếu được huấn
luyện đúng đắn, chúng ta có
thể nghe trực tiếp từ tâm mình.
Câu
truyện này cũng là câu truyện
để nhắc nhở. Một mặt nó
cảnh cáo chúng ta về sự nguy
hiểm của lòng kiêu ngạo về
khả năng và hiểu biết của chúng
ta. Qua tiến trình sự việc xảy
đến, Đại Mục Kiền Liên
đã nhận thức được
giới hạn của chính mình, đồng
thời nhận thức được sự
rộng lớn bao la của lòng từ bi, trí
tuệ và năng lực của Đức
Phật. Mặt khác, Đức Phật
của thế giới kia đã dạy các
đệ tử của Ngài rằng, mặc
dầu Đại Mục Kiền Liên có
vẻ nhỏ bé và vô hại đến
mức khôi hài đối với họ,
nhưng Đại Mục Kiền Liên có
những khả năng mà họ không
thấy được, và rất đáng
được họ tôn kính. Do đó
câu truyện này cũng nói lên
những thành kiến hời hợt và
sự nhạo báng những kẻ có
vẻ khác với chúng ta. Ở đây,
chúng ta có một bài học, bài
học xưa mấy ngàn năm, rằng
những người thuộc những nền văn
hóa và chủng tộc khác đều
xứng đáng được chúng ta tôn
trọng, và không những thế, ngay
cả những người ngoài hành
tinh từ các thế giới khác cũng
xứng đáng được tôn
trọng như vậy. Tôi nhấn mạnh
những chủ đề này không
phải bởi vì chúng tạo thành
thông điệp cốt tủy của câu
truyện về phạm trù âm thanh không
thể nghĩ bàn của Đức
Phật, mà bởi vì những điểm
này dễ dàng bị bỏ sót khi
cứu xét sự đa dạng của
chủ đề chính.
Bản
dịch dưới đây là một
phần nhỏ trong Kinh
Đại Bảo Tích, là một
tập hợp những giáo pháp Đại
Thừa đa dạng đã được
dịch sang tiếng Trung Hoa lần đầu tiên
vào năm 280 sau Tây Lịch và sau
đó được dịch sang tiếng Tây
Tạng. Bản Ấn ngữ nay không còn
hiện hữu. Phần được chọn
để dịch ở đây là
một phần trong phẩm mang tên Pháp
Hội Mật Tích Kim Cang Lực Sĩ,
phần này cũng được lưu hành
như một bản kinh biệt lập [2].
Chủ đề chính của phần này
là những đặc tính không
thể nghĩ bàn của thân thể,
thinh âm và tâm lượng của chư
Phật.
Kinh
Văn:
Mật
Tích Kim Cang Lực Sĩ [3] lại
nói với Bồ-tát Tịch Ý: “Tôi
xem khắp trên trời và trong thế
gian, các Ma Vương, Phạm Thiên, Sa Môn,
Phạm Chí, chư Thiên và loài
người đều không thể
ước tính được âm
thanh của Như Lai vang xa đến đâu”
Tại
sao vậy?
Như
chính tôi nhớ lại lúc Thế Tôn
ở tại núi Linh Thứu cùng với
chư Bồ-tát quyến thuộc vây
quanh. Có hội thuyết pháp tên
là Tịnh Âm Tràng do Bồ-tát
Từ Thị (Di Lặc) kiến lập, Thế
Tôn rộng vì chúng sanh mà ban
bố pháp
âm. Lúc ấy tôn giả Đại
Mục Kiền Liên trong lòng tự nghĩ:
“Ta muốn thử xem âm thanh của đức
Như Lai vang đến bao xa.”
Liền
đó Ngài Đại Mục Kiền Liên
từ chỗ ngồi bỗng biến mất. Ngài
hiện trên đỉnh núi Tu Di nhưng
vẫn nghe âm thanh của Như
Lai như ở gần trước mắt. Ngài
bèn dùng thần lực bay đến phía
ngoài cùng của ba ngàn Đại
Thiên thế giới, vượt qua cả các
núi Thiết Vi thuộc những vùng bao
quanh núi Tu Di. Đứng trên đỉnh
Đại Thiết Vi tột mé ngoài, ngài
nghe tiếng Như Lai như cũ không khác,
vẫn như gần chứ chẳng phải xa.
Lúc
đó, đức Phật nghĩ
rằng: “Ông Đại Mục Kiền Liên
muốn thử phạm vi Tịnh Âm của
Như Lai. Ta phải dùng thần túc
thông để giúp ông ấy”. Ngài
bèn vận thần túc thông và lúc
đó ngài
Đại Mục Kiền Liên nương vào
trợ lực của Phật, dù thế
giới Phương Tây rất xa, nhưng ngài
vẫn
có thể vượt qua chín mươi
chín Hằng hà
sa số
nước Phật. Đến nơi ấy có
thế giới Phật tên là Quang Minh
Phan và có đức Phật tên là
Quang Minh Vương Như Lai chí chơn Chánh
đẳng Chánh giác, hiện đang
thuyết pháp. Ngài Đại
Mục Kiền Liên đến đó mà
vẫn nghe âm thanh của đức Như
Lai Thích Ca Mâu Ni như tiếng nói
của người đối diện.
Trong
nước Phật tên Quang Minh Phan này,
ánh sáng vô cùng rực rỡ. Thân
Phật nước đó cao bốn mươi
dặm [4].
Thân hình các vị Bồ-tát cũng
cao hai mươi dặm. Còn bình bát
các Bồ-tát cao một dặm. Sau khi ngài
Đại Mục Kiền Liên đi vòng
trên vành bát, các Bồ-tát
bạch Thế Tôn Quang Minh Vương rằng:
“Bạch Đại Thánh! Con trùng này
từ đâu đến, mình nó
mặc y phục Sa môn đang đi trên vành
bát."
Đức
Phật ấy bảo rằng:
“Các
Thiện nam tử, cẩn thận, chớ sanh lòng
khinh khi hiền giả này. Tại vì
sao? Vì người này là đại
đệ tử trong hàng Thanh Văn của
đức Phật Thích Ca Mâu Ni ở
thế giới Ta Bà, tên là Đại
Mục Kiền Liên, có thần thông
bậc nhất."
Đức
Quang Minh Vương Phật bảo ngài
Đại Mục Kiền Liên: "
Chư
Bồ-tát và Thanh văn ở cõi
nước chúng ta thấy thân ông
nhỏ bé nên sanh lòng khinh khi. Ông nên
nương oai đức của Phật Thích
Ca Mâu Ni mà hiển bày thần thông
để họ xem."
Lúc
bây giờ, Ngài Đại Mục
Kiền Liên đến trước đức
Phật Quang Minh Vương, đảnh lễ dưới
chân, đi quanh phía phải bảy vòng
rồi lùi lại trước mặt
Phật và bạch rằng: “Con
muốn thân này ngồi kiết già.
Liệu nơi này có đủ lớn
để chứa vừa thân con không?
Đức
Phật nói: “Cứ tùy ý”. Ngài
Đại Mục Kiền Liên liền bay
vọt lên hư không cao bảy trăm
triệu thước. Tại bảo xứ đó
tạo một chiếc giường báu và
tự ngồi kiết già trên đó.
Từ
giường báu ấy rủ thòng
ức trăm ngàn triệu xâu chuỗi
bửu châu. Mỗi viên bửu châu trên
mỗi chuỗi phóng trăm ngàn tia sáng.
Mỗi tia sáng đều có hoa sen báu.
Trên tất cả hoa sen báu đều
hiện có Thích Ca Mâu Ni Phật
ngồi, tuyên thuyết kinh điển. Pháp
âm thanh tịnh ấy đồng như đức
Phật Thích Ca Mâu Ni (ở
thế giới Ta Bà) không khác.
Đại Mục Kiền Liên hiện
thần thông xong, lại trở về trước
mặt đức Phật Quang Minh Vương.
Chư
Bồ-tát bên ấy lấy
làm lạ vì chưa từng thấy
cảnh tượng như vậy, nên
hỏi Phật rằng: "Bạch đức
Thế Tôn! Vì nguyên nhân gì
mà ngài Đại Mục Kiền Liên
đến thế giới chúng ta?". Đức
Phật trả lời rằng: "Vì
muốn biết tầm vang xa gần của
tiếng Phật Thích Ca Mâu Ni cho nên
ông ấy mới đến đây."
Đức
Phật Quang Minh Vương bảo ngài Đại
Mục Kiền Liên rằng: "Ông
đừng nên thử âm thanh của
đức Như Lai vang xa đến đâu,
âm vang này vô cùng tận, không có xa
gần. Đâu có thể muốn là
thử được chừng hạn của nó.
Ông thật là lầm to. Này
Mục Kiền Liên, dù cho ông dùng
thần túc đi mãi về phương
tây qua Hằng hà sa kiếp đi
chăng nữa cũng chẳng biết được
chừng hạn âm vang của Như Lai.
Âm vang chư Phật Thế tôn xa
rộng vô tận, siêu tuyệt vô lượng
không thể diển tả được."
Ngài
Đại Mục Kiền Liên sụp lạy
dưới chân đức Thế Tôn sám
hối rằng: "Bạch Thế Tôn! Đúng
vậy, con thiệt kém sáng suốt.
Âm thanh của Phật vô lượng, mà
con lại ngang bướng sanh lòng muốn
biết chừng hạn xa gần."
Đức
Phật Quang Minh Vương bảo Ngài Đại
Mục Kiền Liên: "Ông đi
quá xa, vượt qua khỏi chín mươi
chín hằng hà sa thế giới
mà đến cõi nầy."
Ngài
Đại Mục Kiền Liên bạch: "Bạch
đức Thế Tôn! Rất xa
rất xa. Nay thân con quá nhọc
mệt chẳng thể trở về được."
Đức
Phật nói: "Ý ông nghĩ
thế nào, phải chăng ông tự dùng
thần lực mà đến được đây?
Ông chớ quan niệm như vậy. Phải
biết đó là do oai đức
của Phật Thích Ca Mâu Ni nên
ông mới có thể đến
được đây. Ông phải hướng
Phật Thích Ca Mâu Ni đảnh lễ,
oai thần của đức Phật
ấy sẽ đem ông về đến
bổn quốc. Giả sử ông tự dùng
thần lực, dầu đi suốt một
kiếp cũng về không đến. Lúc
ông về đến sẽ không kịp
thấy Phật Thích Ca Mâu Ni nhập
diệt. Ông nghĩ thế nào, ta
đang ở hướng nào: đông, tây,
nam hay bắc?”
Ngài
Đại Mục Kiền Liên thưa: "Bạch
đức Thế Tôn! Con quên
mất phương hướng, thiệt
chẳng biết bổn quốc ở chỗ nào,
ở hướng nào."
Đức
Thế Tôn dạy: "Đức Thích
Ca Mâu Ni Phật ở về hướng
Đông."
Liền
lúc ấy, Ngài Đại Mục
Kiền Liên quỳ gối phải, chắp
tay hướng về phương Đông, kính
lễ đức Thích Ca Mâu Ni Phật,
rồi nói kệ rằng:
Đấng
Tôn quý trời người
Ban trải lòng thương
xót
Oai đức lớn vòi vọi
Trời người đều cung kính
Âm vang Phật vô lượng
Trí huệ không ngằn mé
Xin hiện cõi Ta Bà
Con muốn về bổn quốc.
Mật
Tích Kim Cang Lực Sĩ nói: "Âm
thanh của chư Phật Thế tôn
không có biên giới, không
thể nghĩ lường được."
Lúc
ấy tại núi Linh Thứu, các Ngài
Xá Lợi Phất v.v... nghe tiếng xướng
kệ của Ngài Đại Mục Kiền
Liên đều rất ngạc nhiên.
Ngài
A Nan bước lên bạch đức Phật:
"Bạch đức Thế Tôn! Ai
tuyên kệ quy lễ đức Thế Tôn
như vậy?"
Đức
Phật nói: "Này A Nan! Đó
là Đại Mục Kiền Liên ở
tại thế giới Quang Minh Phan của đức
Phật Quang Minh Vương Như Lai chí chơn
cách cõi nầy chín mươi chín
hằng hà sa thế giới về phương
Tây. Ông ấy muốn trở về
đây nên tuyên kệ kính lễ.
Ngài
A Nan lại hỏi: "Bạch đức
Thế Tôn! Duyên cớ gì mà
Ngài Đại Mục Kiền Liên đến
cõi nước Phật đó?"
Đức
Phật nói: "Nầy A Nan! Chờ
Đại Mục Kiền Liên về tới,
ông sẽ hỏi ý ấy."
Đại
chúng đều bạch đức Phật: "Bạch
đức Thế Tôn! Chúng con
muốn được thấy thế giới
Quang Minh Phan và đức Quang Minh Vương
Như Lai chí chơn Chánh đẳng Chánh
giác. Chúng con cũng muốn
được thấy Ngài Đại
Mục Kiền Liên đi nơi cõi
ấy. "
Đức
Phật biết lòng khao khát của chúng
hội, liền từ tướng bạch hào [5] giữa
chặng mày phóng ra tia sáng
lớn tên Câu Thọ, chiếu suốt
qua chín mươi chín hằng hà sa
thế giới đến cõi Quang Minh Phan. Chúng
hội đều thấy thế giới Quang
Minh Phan và đức Quang Minh Vương Như
Lai chí chơn.
Ngài
Đại Mục Kiền Liên thấy tia sáng
của đức Phật liền gieo mình kính
lễ.
Đức
Thế Tôn Thích Ca Mâu Ni bảo Ngài
Đại Mục Kiền Liên nương tia sáng
ấy để trở về bổn quốc.
Ngài
Đại Mục Kiền Liên nương
theo tia sáng của đức Phật, trong
khoảnh khắc về đến núi Linh
Thứu, đảnh lễ chân đức
Phật, đi quanh bảy vòng, quỳ
chắp tay ăn năn tự trách:
"Bạch đức Thế Tôn! Con tự mê
lầm. Âm vang của đức Như
Lai chẳng có hạn lượng mà con lại
muốn thử. Con đi mãi xa. Đến
đâu cũng vẫn nghe âm thanh của
đức Như Lai y như ở gần bên,
như nhau không khác. Âm vang của
đức Như Lai thật mênh mông không
ngằn mé."
Đức
Phật nói: "Đúng như
lời ông nói. Thanh âm của
đức Như Lai suốt đến xa không
lấy gì ví dụ được. Muốn
biết thanh âm của đức Như Lai
vang đến xa gần thì cũng như là
đo hư không muốn biết ngằn mé. Tại
sao vậy? Như hư không cùng khắp
vô biên, tiếng nói của đức
Như Lai vang suốt không ngằn mé.
"
GS Ron
Epstein là cựu Giáo Sư phân khoa
Triết Học tại Đại Học San
Francisco, vừa về hưu sau gần 30 năm
giảng dạy về Phật Học, Á
Đông và Triết học Tôn giáo
tỷ giảo. GS có văn bằng Tiến Sĩ
về Phật Học tại Đại Học
UC Berkeley, Bằng Cao Học (M.A) về Ngôn
Ngữ và Văn Chương Trung Hoa tại
Đại Học Washington. GS đã xuất
bản nhiều bài viết và bài
dịch như Buddhism A to Z; The Heart of Prajna Paramita
Sutra with the No-Stand Gatha Explanation and Prose Commentary of
Gold Mountain Tripitaka Master, Sramana Hsüan Hua; và
phần cuối phẩm "Entering the
Dharma Realm" (Nhập Pháp Giới) trong
bản dịch Kinh Hoa Nghiêm của Hội Phiên
Dịch Kinh Điển (Buddhist Text Translations
Society). GS thường đóng góp bài
vở cho nguyệt san Vajra Boddhi Sea (Kim Cang Bồ
Đề Hải) và cho các website giáo
dục của GS là 'Resources for the Study of
Buddhism' và ‘Resources for the Study of Religion’.
Chú
Thích:
[1] Đại
Bảo Tích Kinh 大寶積經
or Mahāratnakuṭa-sūtra (Taisho
Tripiṭaka #310,
roll 10, 56c05-57c07). Những phần chọn khác
từ kinh này đã được
xuất bàn trong quyển A Treasury
of Mahayana Sutras: Selections from the Maharatnakuta Sutra,
Garma C.C. Chang (Editor),
University Park
,
PA
: Pennsylvania State University Press, 1983. Bản dịch
sang Hoa Ngữ nguyên thủy do Tam Tạng Pháp
Sư Trúc Pháp Hộ (Dharmarakṣa
) dịch vào năm 280 SCN. Tôi
muốn cảm ơn Thầy Hằng Thuận và
Thầy Hằng Thật đã duyệt
lại bàn dịch Anh ngữ của tôi.
[2] Tathāgatācintyaguhyanirdeśa.
[3] Mật
Tích Kim Cang Lực sĩ là vị
Bồ-tát hộ pháp, thường
được xem là Bồ-tát Đại
Thế Chí (Dashizhi 大勢至).
[4] Đơn
vị đo lường ở đây không
rõ ràng. Bản Hoa ngữ viết là
40 dặm (lý 里).’
Một dặm Trung hoa thường được
cho là từ 1/5 đến 1/3 dặm Hoa
kỳ. Trong thời Trung hoa xưa, một lý
được định nghĩa là 360
bộ (bộ 步).
Một bộ khoãng 6 xích (chi 尺)
Trung hoa xưa. Tuy nhiên chúng ta không
biết chắc dịch từ chữ Phạn
(Sanskrit) là chữ gì. May mắn thay,
biết chiều cao chính xác không
quan trọng lắm trong việc hiểu ý
nghĩa câu truyện.
[5] Tất
cả chư Phật đều có 32 tướng
tốt, trong đó có tướng
bạch hào (cọng lông trắng) phát
ra ánh sáng nằm giữa hai chân mày.

Trở về
trang nhà
|