Lời Cảnh Tỉnh

Sư Cô Chứng Nghiêm

Sư Cô Chứng Nghiêm (Master Cheng Yen) quê quán ở tỉnh Ðài Trung, Ðài Loan. Năm 23 tuổi cô xuất gia, sống đời thanh đạm tu hành. Vào thời ấy vì hoàn cảnh khó khăn, cô đã phải làm nhang, đèn cầy, đậu hủ, bán để giúp chùa và duy trì sinh hoạt cá nhân. Thấy sự khổ sở của đồng bào, cô đã phát đại nguyện hành đạo bồ tát để cứu tế chúng sinh. Với đại nguyện và tinh thần vì người quên mình, nhiều nhân duyên bất khả tư nghì đã cảm ứng, để đến năm 1966, cô thành lập Từ Tế Công Ðức Hội (Buddhist Compassion Relief Tzu Chi Foundation). Thế rồi trãi qua hơn ba mươi năm cần khổ phục vụ, hội đã giúp không biết bao nhiêu người nghèo khổ bịnh tật và vì vậy hội đã trở thành một trong những tổ chức từ thiện cung ứng nhu cầu về y tế, phục vụ, giáo dục, văn hóa tích cực nhất ở Ðài Loan. Hiện tại Buddhist Compassion Relief Tzu Chi Foundation đã có chi nhánh tại Nam Phi, Á Căn Ðình, Bỉ, Hoa Kỳ cũng như Nhật Bản, Thái Lan... Sư Cô được trao tặng Ramon Magsaysay Award năm 1991 và cũng đã được đề nghị lảnh giải thưởng Nobel Hòa Bình năm 1993. Những lời khuyên sau đây là lời cô bản thân kinh nghiệm, nói lại cho chúng ta để đối diện với hoàn cảnh thực tế mỗi ngày.

(tiếp theo)

• Chỉ có một mặt đất sinh ra, chỉ có một thứ mưa thấm nhuận; song thảo mộc cây cối hấp thụ đều khác nhau.

• Có tướng chúng sinh nghĩa là có cái quan niệm, cái nhìn về chúng sinh.

• Mỗi ngày là một trang giấy trắng của đời mình. Mỗi người mỗi việc đều là mỗi dòng chữ sinh động viết trên giấy.

• Giữa trời đất vũ trụ, không một thứ gì chẳng phải là đối tượng để ta học hỏi, cũng chẳng có thứ gì chẳng phải là Phật Pháp, cũng chẳng có thứ gì chẳng phải là chuyện để ta tu tâm. Chỉ cần ta chịu dụng tâm suy nghĩ, dụng tâm tu hành, dụng tâm làm việc thì chuyện gì cũng thành.

• Một khi đã sinh ra đời, mình chẳng thể tách rời hoàn cảnh xung quanh được. Mình cũng không thể tách rời nhân quần, ẩn thế để tu hành. Giải thoát chân chính chỉ tìm được trong vòng nhân duyên chằng chịt. Cũng có nghĩa là từ trong phiền não ta mới đắc được giải thoát.

• Tán thưởng (appreciation) người khác tức là trang nghiêm chính mình.

• Ai ai cũng có bản tánh thành Phật. Nếu bạn phát hiện bổn tánh của chính mình thì bạn sẽ có quan niệm bình đẳng về chúng sinh. Cũng tức là bạn sẽ không còn phân chia, phân biệt mình và người khác nữa.

• Muốn bình an thì trước hết tâm mình phải bình an. Muốn tâm bình an, trước hết phải đắc lý, thấu suốt chân lý (nhân quả). Khi lý đã hiểu, tâm đã an bình thì nhà nhà mới bình an.

• Khi thông đạt một chân lý, bạn sẽ thông vạn chân lý. Một khi biết rõ ràng con đường (đáp án) nằm ở đâu, mình phải làm gì, bạn mới làm chủ chính mình đặng. Sợ nhất là chẳng biết mình là gì rồi sinh ra bàng hoàng, sợ hãi, khổ não.

• Thân thể bị tàn tật chưa phải khổ. Tánh tình tàn tật mới là khổ. Ða số tai nạn họa hoạn ở đời không phải do chân tay người ta làm ra; chúng do người tâm linh tàn tật tạo thành.

• Ðạo lý đối với đời người thì cũng như con đường dài vậy. Không rành rõi địa lý (bản đồ) thì dễ đi trật đường. Bởi vậy đời này, cuộc sống này mình phải học cho rành bàn đồ của mai sau (con đường sắp đi).

• Muốn giáo hóa chư hữu tình, trước hết mình phải tự đoan chính, phải đàng hoàng. Chúng sinh thì cang cường, ương ngạnh, tâm thái của họ thì trăm ngàn sai khác khó lường. Bạn chỉ có một cách cảm hóa họ: Ðó là dùng lòng THÀNH và thái độ công CHÍNH. Thành và Chính có thể dạy dỗ điều phục vô lượng chúng sinh ngang ngược.

• Trong việc làm người, ta phải làm cho được ba điều không ỷ lại sau đây:

• Trong việc làm người, mình phải cho thành thật, đừng nên chỉ có nghĩ tới thành công. Phải làm người thành thật thì trong lòng lúc nào cũngsung sướng.

• Thời gian: mình phải tranh thủ từng giây. Con đường: mình phải chắc thật dấn bước. Nếu vậy thì mình sẽ chẳng có gì hổ thẹn với đời.

• Ðừng nên sinh oán ghét thế thái nhân tình đủ thứ bạc bẽo, cũng đừng ích kỷ truy cầu tự lợi, cũng chớ oán trách tại sao người có lòng tốt mà chẳng gặp quả báo tốt, rằng sao có đủ chuyện bất công... Khi gặp những việc ấy, nên biết chúng là cơ hội tốt để mình phát tâm ra tay làm tốt.

• Việc khó làm mà làm được, chuyện khó xả bỏ mà xả bỏ được, cảnh khó ở mà ở được: đó là cách mà bạn thăng hoa nhân cách của chính mình.

• Phật thiết giáo trong nhân gian là cốt dạy chúng sinh trở về bản tánh chân như, làm người chân chính. Do vậy mới nói: nhân cách tròn vẹn thì Phật cách mới viên mãn. Nhân cách chẳng có thì sao thành Phật đặng.

• Thế gian thì khổ. Làm người cũng là khổ. Song le, làm người là con đường duy nhất để thành Thánh, thành Phật.

• Quan hệ giữa người với người là bài văn khó viết nhất. Nếu chuyện gì mình cũng vô ngã, vô chấp (không có ý niệm về mình, không chấp trước gì hết) thì mới dễ đi tiếp (con đường Phật).

• Miệng nói lời tốt, ý nghĩ điều lành, thân làm việc thiện.

• Con người nếu thiếu văn hóa thì cũng giống như người sống nơi sa mạc lửa trời nóng bỏng. Có học thức, có văn hóa thì mới có sự tươi mát của đồng xanh, cây cỏ.

• Ðại hỷ nghĩa là lúc nào mình cũng khởi lòng vui vẻ. Vui vẻ thì chẳng có lòng đố kỵ, kiêu căng, ngạo mạn, sân hận, độc hại.

• Không nên để bóng đen u ám (âm độc) giăng bủa trong lòng. Hãy phóng ánh sáng, tỏa hơi ấm thì đời mình mới có ý nghĩa.

• Bao la thay ánh sáng mặt trời, vĩ đại thay ân đức cha mẹ, rộng rãi thay tâm lượng người quân tử, to lớn thay lòng ích kỷ bậc tiểu nhân. (Dịch từ chữ Tiểu nhân khí: Khí có nhiều nghĩa: là lòng nóng giận, tánh ích kỷ, tánh hẹp hòi).

• Cười là một cách biểu đạt tình cảm; nhăn mày cũng là một cách biểu đạt cảm tình. La hét là một cách phát âm; nói năng cũng là một cách phát âm. Cười thì đẹp đẽ hơn là nhăn mặt nhiếu mày. Nói năng tự nhiên thì tốt hơn la hét chưởi bới.

• Ðổi góc độ nhìn đời thì thế giới rộng rãi bao la vô ngần. Ðổi lập trường khi đối đãi người và xử sự thì không người nào, không việc gì chẳng không đem lại bình an nhẹ nhàng.

• Lúc bình thường chẳng phát sinh chuyện gì thì bạn đối với người ta tốt lắm: đó chưa phải là công phu đâu. Khi gặp nghịch cảnh xảy ra, phát sinh rắc rối mà bạn vẫn tốt với người ta: đó mới chính là công phu.

• Cho dù giờ đây mình đang dạo chơi trong nhân thế, mình cũng phải đoan chính đàng hoàng; chớ nên bê bối bung luông. Hãy nên cẩn thận, chớ nên khoác lác.

• Nói về tự do, thì mỗi người ai cũng nên nghe theo quan niệm đạo đức; mỗi xã hội phải có luật pháp. Nếu không thì sẽ hết sức man dã. Man dã thì tức là sẽ không còn thúc chế gì nữa. Lúc ấy, ai có sức mạnh hơn, dám to tiếng hơn, có dục vọng lớn hơn, có uy quyền hơn thì y tha hồ mặc tình phóng túng. Khi tâm chẳng còn gì kềm hãm thì sự tự do, ngược lại, sẽ chạy mất, khó tồn tại.

• Ðạo đức là ngọn đèn sáng chiếu rọi phẩm cách một người. Ðạo đức không phải là một cái roi dùng để hành hạ, làm nhục, làm khổ ai cả.

(còn tiếp)

Trở về trang nhà | Về đầu trang