Thập Thiện, Thập Ác

Làm điều thiện hay làm điều ác đều dễ dàng như lật bàn tay, cũng do tự mình mà ra. Mặc dù muốn làm điều thiện, nhưng làm không đúng cách thì hóa ra làm điều ác. Nếu làm đúng thì đó là điều thiện.

Chúng sanh có thể làm 10 điều thiện hoặc mười điều ác. 10 điều gì? Có 3 điều do thân, 4 điều do miệng, và 3 điều do ý mà phát sanh.

3 điều do thân là gì? Ðó là [sát, đạo và dâm]. Sát: giết hại sanh mạng của kẽ khác. Ðạo: trộm cắp những đồ vật mà kẻ khác không cho mình. Dâm: hành vi nam nữ tự do luyến ái giao hợp.

4 điều do miệng là gì? Ðó là [lưỡng thiệt, ác khẩu, vọng ngôn và ý ngữ]. Lưỡng thiệt là gì? Không phải là người có 2 cái lưỡi đâu, mà là lưỡi đôi chiều, gặp ông A thì nói xấu ông B, gặp ông B thì nói xấu ông A, như con rắn 2 đầu vậy. Ác khẩu: la rầy, mắng nhiếc, nói chuyện tốt xấu của người. Vọng ngôn: nói láo, nói những lời không thật. Ỷ ngữ: nói những lời tạp nhạp, vô ý thức, không được chính đáng.

3 điều do ý là gì? Ðó là [đố, hận và si]. Ðố là, tị hiềm ganh ghét không muốn kẻ khác hơn mình. Hận là sân hận thù hiềm, có ác ý, muốn trả thù. Si là ngu muội, không biết phân biệt lý sự, phải trái rõ ràng.

Căn cứ theo 10 điều nói trên, nếu chúng ta không biết xử sự theo thánh đạo hay thiện đạo thì chúng ta làm điều ác.

Chừng nào chúng ta thôi làm 10 điều ác, tức thì chúng ta sẽ làm 10 điều lành: không sát sanh, không trộm cắp, không tà dâm, không ganh tị, không oán thù, không si mê, không ác khẩu, không nói láo, không nói đâm thọc hai lưỡi, và không nói lời không chính đáng.

 The Ten Good Deeds and Ten Bad Deeds

The difference between doing good and doing evil is as a flip of the hand. It is up to you to decide which to do. Although you can do good deeds, if you do them incorrectly, they become evil. If you do them correctly, then they are good deeds.

Living beings may perform ten good deeds. What are the ten? Three are done with the body, four are done by the mouth, and three are done by the mind.

What are the three of the body? They are not killing, not stealing and not being lustful. Killing means taking a creature's life. Stealing means taking something that has not been given to you. If you remove something without the owner's permission, that is stealing. Lust refers to sexual intercourse between men and women.

What are the four of the mouth? They are to refrain from duplicity, harsh language, lying and frivolous talk. What is duplicity, or double-tongued speech? It does not mean a person has two tongues. It means he says things in two different ways. To Mr. Smith, he speaks about Mr. Jones. To Mr. Jones, he speaks about Mr. Smith. He is like a two-headed snake. To use harsh language means to scold, curse, or say bad things about others. Lying means saying untrue things. Frivolous talk refers to meaningless, flippant words, words that reflect deviant knowledge and views and indecent talk.

What are the three of the mind? They are jealousy, hatred and stupidity. Jealousy refers to envy. You do not wish others well. Whenever something good happens to another person, you become jealous. Hatred involves haughtiness, resentment, maliciousness, and vengefulness. When one is stupid, one cannot discriminate clearly between principles and facts.

Regarding the above, if we do not follow the sages way, the path of goodness, then we are committing the ten evil deeds.

When we stop doing the ten evil deeds, then we are performing the ten good deeds--not killing, not stealing, not being lustful, not being jealous, not being hateful, not being stupid, and not engaging in harsh language, duplicity, frivolous talk, and lying.