  |
|
|
Khai
Thị TU ĐẠO
KHÔNG ĐƯỢC CẨU THẢ Người
tu Đạo cần có cơ sở, nền móng
cho vững chắc. Muốn
thoát sanh tử thì phải có công
phu. Công phu
tức là gì? Tức
là cách vật, chánh tâm thành
ý, tu thân. Muốn
chánh tâm trước hết phải cách
vật. Thế nào
gọi là cách vật?
Cách vật
là trừ tự kỷ dục vọng, bỏ
đi lòng tư dục, bỏ đi tạp
niệm, bỏ đi lòng ham muốn vật
chất. Vật
dục thì bao quát tiền tài, sắc
dục, ăn uống, ngủ nghỉ; những
thứ đó mình phải trừ tuyệt,
sau đó mới chánh tâm.
Chánh tâm
tức là không ích kỷ; có ích
kỷ thì tâm mình không chánh
được. Thành
ý tức là mình luôn như
vậy; mình tin Phật thì tin hoài, tin vĩnh
viễn, đem tâm chân thật ra tin tưởng,
không chút hồ nghi sợ sẽ chịu
thiệt thòi, thua lỗ: ¡§Chà, không
biết có Phật hay có Bồ Tát chăng?
Làm sao mình chẳng gặp các ngài¡¨
Nghĩ như vậy cũng giống như cái
nghĩ của con chồn khi đi trên mặt băng.
Trên mặt băng, nó nhón gót đi
hết sức cẩn thận, khi tiếng băng
vỡ một chút xíu thì nó lập
tức thối lui. Cho
nên tục ngữ nói ¡§như lý bạc
băng¡¨ (như đi trên băng mõng) là
vậy. Người
tin Phật đừng nên có tâm hồ
nghi, rụt rè, như rớt vào vực sâu
hay là đi trên băng mõng.
Mình phải có lòng tin kiên
cố! Tu
thân nghĩa là chuyện gì hại
đến thân thì mình không làm.
Lúc nào cũng phải cẩn thận,
giữ gìn bởi: Thân
thể, phát, phu, Thọ
chi phụ mẫu, Bất
cảm hủy thương, Hiếu
chi thủy dã. (Thân
thể, tóc da là từ cha mẹ mà ra, do
vậy không dám hủy hoại, thương
tổn; đó
chính là khởi đầu của đạo
hiếu vậy.) Tu
hành thì phải có công phu ¡§Nội
Thánh, Ngoại Vương¡¨ (trong lòng như
bậc Thánh, bên ngoài biểu hiện như
bậc Vua). ¡§Nội Thánh¡¨ tức là cách
vật, chánh tâm, thành ý.
Tu thân là công tác của
¡§Ngoại Vương¡¨ túc là phải
lập công: Cần
lao công khổ tác, Bất
phạ hoạt kế đa (Cần
cù, lao khổ làm đủ chuyện, không
sợ ít hay nhiều.) Chuyện
gì mình cũng làm cả, không
phải rằng: ¡§Tôi phải ngồi thiền hằng
ngày mới là tu hành, tôi không
muốn làm chuyện khác.¡¨
Kẻ biết tu thì trong lúc động
cũng tu hành được! Tu
hành nghĩa là tâm lúc nào cũng
bình tĩnh, không phiền não, không vô
minh, không cống cao ngã mạn, không ganh
tỵ, chướng ngại. Những
lỗi lầm trên không trừ thì dù
mình ngồi thiền tám vạn đại
kiếp, tánh nóng giận, ganh tỵ, chướng
ngại cũng còn trơ trơ và mình
không thể tu thành công được.
Cho nên tu hành cần phải chân chánh
trừ bỏ tập khí, lỗi lầm, kiểm
điểm bản thân; đó mới là
thái độ của người dụng công. ¡§Quân
tử bất khí¡¨ (quân tử không
phải giống như đồ vật); giống như
ly trà thì chỉ có thể dùng
để uống trà, bát ăn cơm thì
chỉ đựng đồ ăn mà thôi, không
thể dùng vào chuyện khác được.
Người quân tử thì văn võ
phải song toàn, chuyện cao chuyện thấp
đều làm được, như vậy thì
mới có thể trị quốc, bình thiên
hạ đặng: Năng
nã đao thương trận, sát
thối địch nhân. (Có
thể vung đao xông pha nơi trận mạc, đuổi
giặc, diệt thù.) Thế
nên người tu Đạo hằng ngày
phải phấn chấn, nỗ lực.
Tinh tấn tức là tu hành! Căn
bịnh lớn nhất khi tu là tâm nổi lên
phiền não. Nếu
không có phiền não thì mình
sẽ tự tại, giải thoát, thì mình
chính là kẻ đại tu hành.
Quan trọng nhất là bất cứ ở
trong hoàn cảnh nào mình cũng phải
hết sức định tĩnh, không sinh
phiền não, đó là chỗ đắc
lực của sự tu hành.
Không sinh phiền não thì chân chánh
trí huệ
mới xuất hiện được. Kẻ
quân tử có thể biến lớn, có
thể thu nhỏ. Khi
nhỏ thì như hạt bụi, khi lớn thì
như núi Tu Di, như cả Pháp Giới.
Bậc đại trượng phu thì cái
chí có thể co giãn; kẻ nào cu
xử với mình oan ức thì cũng không
sinh phiền não, có thể co giãn
một cách tự nhiên, lúc vuông, lúc
tròn, lúc thẳng, đều được
cả. Bởi
vậy cho nên người quân tử không
phải như là đồ vật. Quân
tử bất trọng tắc bất uy, học
tác bất cố. (Người
quân tử không có trịnh trọng thì
chẳng có uy đức, sự
học cũng không kiên cố) Nếu
không kiểm soát bản thân thì mình
không có oai nghi; sở học đều là
giả, cho nên người quân tử thì
không cẩu thả cười đùa,
bỡn cợt, không có khinh cử vọng
động. Người
tu Đạo cần phải vượt trên người
quân tử. Người
học Phật thì ngày nào cũng tu như
vậy, không thể có một chút lười
biếng, an phận!
|
